بررسی کاهش میزان عملکرد برنج در اثر رشد علفهای هرز و یافتن مدل رقابتی آنها

چکیده به منظور تاثیر تراکم کاشت، زمان وجین و استعمال کلش جو بر کنترل علف های هرز در شالیزار آزمایشی بصورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 87-1386 در موسسه تحقیقات برنج کشور انجام گرفت. تیمارها شامل سه تراکم مختلف برنج (120، 160 و 200 هزار بوته در هکتار)، چهار زمان وجین (عدم وجین، 21 روز، 42 روز و وجین کامل) و کلش جو در دو سطح (صفر و 100 کیلوگرم در هکتار) بودند. پیشگویی کاهش عملکرد با استفاده از مدل های هذلولی کوزنس با توصیف متغیرهای مستقل بر اساس تراکم انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که عملکرد دانه، تعداد پنجه، ارتفاع بوته، وزن خشک برنج و تراکم و وزن خشک علف هرز سوروف بطور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. اثرات متقابل زمان وجین و کلش جو در صفات عملکرد دانه، تراکم و وزن خشک سوروف نشان داد که بالاترین مقادیر این صفات در تیمارهای استفاده از کلش جو با 42 روز وجین و وجین کامل حاصل شد. اثرات متقابل تراکم کاشت و کلش جو در صفات عملکرد دانه و تراکم سوروف نشان داد که بالاترین مقادیر این صفات به ترتیب در تیمار استفاده از کلش جو و تراکم 160 هزار بوته در هکتار و تیمار بدون کلش جو و تراکم 120 هزار بوته در هکتار بدست آمد. تراکم کاشت و زمان وجین تاثیر معنی داری در افزایش دانه برنج ایجاد کرد و بالاترین عملکرد در تراکم 160 هزار بوته در متر مربع با 42 روز وجین و وجین کامل حاصل شد. افزایش تراکم برنج موجب کاهش 45 و 47 درصدی در پارامتر i و 4/21 و 9/24 درصدی در پارامتر a به ترتیب در تیمارهای وجود و عدم وجود کلش جو گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که کلش جو و تراکم کاشت همراه با وجین نقش تعیین کننده ای در کاهش زمان کنترل علف هرز سوروف و هزینه های کنترل ایفا می نماید.